Populacija je skup svih članova koji imaju određenu, zajedničku karakteristiku; skup svih ljudi ili stvari koji su od interesa u određenom istraživanju.

Veličina populacije je određena brojem svojih članova.

U stvarnom životu, retke su situacije da su dostupni svi članovi populacije ili bi takvo istraživanje bilo skupo, zbog čega se ispitivanje najčešće vrši na uzorku.

Uzorak je manji skup ljudi ili stvari koji su izabrani iz osnovnog skupa, tj. populacije. Uzorak je, dakle, podskup osnovnog skupa, odnosno populacije.

Osnovna namena uzorka je da se na osnovu rezultata merenja ili ispitivanja na njemu zaključuje o populaciji.

Statistik se odnosi na karakteristiku uzorka, a parametar se odnosi na karakteristiku populacije.

Da bi se na osnovu uzorka moglo što bolje zaključivati o populaciji, uzorak mora dobro reprezentovati populaciju. Idealan uzorak u istraživanju je slučajni uzorak.

Slučajni uzorak ima sledeće karakteristike:

  • svaki član populacije ima istu verovatnoću da bude izabran u uzorak;
  • odabir svakog člana uzorka je nezavisan, tj. ne utiče na odabir bilo kog drugog člana i
  • svaki uzorak određene veličine ima jednaku verovatnoću da bude izabran kao i bilo koji drugi uzorak iste veličine.

Primer: Populacija i uzorak

Ukoliko je neko iz ljudskih resursa u organizaciji „X“ zainteresovan da ispita motivaciju za rad svojih radnika, onda bi svi koji rade u toj organizaciji činili populaciju.

Ako bi se istraživanje odnosilo na motivaciju za rad svih zaposlenih u grani prvrede kojoj pripada organizacija, tada bi radnici te organizacije bili uzorak.

Teško je zamisliti da su radnici samo jedne organizacije reprezentativni za celu granu privrede, zbog čega bi oni najverovatnije činili samo deo uzorka.